Clinical Pharmacy

การปฏิบัติงานบริบาลทางเภสัชกรรมร่วมกับทีมบุคคลากรสาธารณสุข ณ สถานพยาบาลที่เป็นแหล่งฝึก ครอบคลุมกิจกรรมที่เป็นองค์ประกอบของงานบริบาลทางเภสัชกรรมด้านหลักคือ การดูแลผู้ป่วยไปกลับและผู้ป่วยใน รวมทั้งกิจกรรมเยี่ยมบ้านผู้ป่วย และการดูแลผู้ป่วยในร้านยา ภายใต้การควบคุมดูแลของเภสัชกรแหล่งฝึกหรือคณาจารย์ โดยฝึกปฏิบัติ การปฏิบัติที่ดีด้านการจ่ายยาและการส่งมอบยาให้แก่ผู้ป่วย การให้คำปรึกษาแนะนำด้านยาแก่ผู้ป่วยเฉพาะราย ติดตามผลการรักษาด้วยยาในด้านประสิทธิผลและความปลอดภัย  เสนอแนะการแก้ไขและป้องกันปัญหาด้านยาแก่ผู้ป่วยและผู้ให้การรักษา การนำเสนอกรณีศึกษาผู้ป่วย การประเมินวรรณกรรมทางคลินิก และการตอบคำถามด้านยาแก่บุคลากรทางการแพทย์

จ่ายยาในผู้ป่วยโรคเรื้อรัง และให้คำปรึกษาด้านยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ ประเมินปัญหาและแก้ไขปัญหาการใช้ยาในผู้ป่วยโรคเรื้อรังหรือในผู้สูงอายุแต่ละราย ประเมินอาการไม่พึงประสงค์จากยา โดยบูรณาการความรู้ศาสตร์ต่าง ๆ ในทางเภสัชศาสตร์ การทำงานร่วมกับสหสาขาวิชาชีพ

ปฏิบัติการจากสถานการณ์จำลองเกี่ยวกับการเลือก การจัดเตรียม ตรวจสอบความถูกต้อง ส่งมอบ การให้คำปรึกษาและติดตามผลการใช้ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำหรับโรคที่พบบ่อยในร้านยาและสถานบริการสุขภาพปฐมภูมิ รวมถึงในผู้ป่วยที่รับบริการติดตามดูแลรักษาที่บ้าน (Home pharmaceutical care) ซึ่งครอบคลุมเนื้อหา การนำความรู้ด้านชีวเภสัชศาสตร์และเทคโนโลยีเภสัชกรรมของผลิตภัณฑ์ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพมาบูรณาการเพื่อเลือกผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมกับสภาวะของผู้ป่วย และอภิปรายกรณีศึกษาที่เกี่ยวข้องกับจรรยาบรรณและกฎหมายวิชาชีพ

การเลือก การจัดเตรียม ตรวจสอบความถูกต้อง ส่งมอบ การให้คำปรึกษาและติดตามผลการใช้ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพ สำหรับโรคที่พบบ่อยในร้านยา และสถานบริการสุขภาพปฐมภูมิ รวมถึงในผู้ป่วยที่รับบริการติดตามดูแลรักษาที่บ้าน (home pharmaceutical care) โดยประยุกต์ความรู้ทางพยาธิสรีรวิทยา เภสัชวิทยา และศาสตร์ต่าง ๆ ทางเภสัชกรรม มาใช้ในการดูแลสุขภาพผู้รับบริการ โดยคำนึงถึงหลักการเลือกใช้ยาอย่างสมเหตุผล และมีแนวทางการปฏิบัติที่สอดคล้องกับจรรยาบรรณและกฎหมายวิชาชีพ

การประยุกต์ความรู้พื้นฐานที่เกี่ยวกับเภสัชวิทยาและพิษวิทยาทางคลินิกนำมาใช้ในการประเมินอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา (Adverse Drug Reaction; ADR) และ ผลิตภัณฑ์สุขภาพที่เกิดขึ้นในทางคลินิก โดยศึกษาจากกรณีศึกษาเกี่ยวกับการเกิด ADR ต่อระบบต่างๆ ของร่างกาย และการเกิดอันตรกิริยาระหว่างยารวมทั้งผลิตภัณฑ์สุขภาพ ทำให้มีการใช้ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพอย่างปลอดภัย รวมทั้งบทบาทของเภสัชกรในการติดตาม ประเมินชนิดและความรุนแรงของ ADR และการจัดการปัญหา ADR การศึกษาระบบติดตามและรายงาน ADR ในหน่วยงาน และมาตรการเพื่อป้องกันไม่ให้เกิด ADR ซ้ำในผู้ป่วย

การใช้ยาและแนวทางการรักษาที่เหมาะสมกับภาวะโรคเกี่ยวกับตับ โรคผิวหนัง โรคทางระบบประสาทเบื้องต้น โรคทางระบบเลือด โรคไตเรื้อรัง และการใช้ยาทางจิตเวชเบื้องต้น โดยการค้นหา แก้ไขปัญหาที่เกี่ยวกับการใช้ยา และการให้คำปรึกษาด้านยา ซึ่งศึกษาจากกรณีศึกษา และเน้นการบูรณาการความรู้ทางเภสัชวิทยา เคมีของยา และผลิตภัณฑ์ยา สำหรับเลือกยาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย โดยคำนึงถึงการใช้ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพอย่างสมเหตุผล

การบริบาลทางเภสัชกรรมแก่ผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล ร้านยาและการเยี่ยมบ้านผู้ป่วย รวบรวมข้อมูลจากผู้ป่วย เวชระเบียนผู้ป่วย แปลผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ ผลตรวจร่างกายและการวินิจฉัยโรคของแพทย์โดยระบุ แก้ไข/บรรเทา              และป้องกันปัญหาที่เกี่ยวกับการใช้ยาในผู้ป่วยแต่ละราย โดยใช้หลักฐานเชิงประจักษ์ทางวิทยาศาสตร์และแนวทางกรรักษาโรคทางอายุรกรรมในประเทศไทย วิเคราะห์ความคลาดเคลื่อนทางยา มีแนวคิดเกี่ยวกับระบบความปลอดภัยด้านยา (medication safety system) การทบทวนและประเมินการใช้ยา และการใช้ยาสมเหตุผล มีทักษะการสืบค้นข้อมูล การประเมินอาการไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา

ภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2567

ยาที่มีช่วงการรักษาแคบ รวมทั้งยา aminoglycosides, digoxin, theophylline, vancomycin และยากดภูมิคุ้มกัน โดยศึกษาเภสัชจลนศาสตร์ของยาเหล่านี้ ในผู้ป่วยที่มีสภาวะทางพยาธิสรีรวิทยาต่างๆ กัน และการปรับขนาดยาให้เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละราย สำหรับผลการรักษาและความปลอดภัยสูงสุด ใช้กรณีศึกษาสำหรับส่งเสริมการเรียนรู้แบบบูรณาการและการประยุกต์ในงานบริบาลทางเภสัชกรรมได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ภาคการศึกษาที่ 1 ปีการศึกษา 2567

หลักการใช้ยาให้เกิดประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูงสุด โดยประยุกต์ความรู้เกี่ยวกับสมบัติทางฟิสิกส์เคมีของยา รูปแบบของยาเตรียมต่างๆ และวิธีการให้ยา ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการดูดซึม การกระจาย การเปลี่ยแปลงสภาพและการขจัดยา การคำนวณค่าชี้วัดทางจลนศาสตร์ของยา แล้วนำมาพิจารณาร่วมกับพยาธิภาวะของคนไข้สำหรับคำนวณปรับขนาด รูปแบบหรือวิธีให้ยาที่เหมาะสม หารทดสอบชีวสมมูลย์ และชีววัตถุคล้ายคลึง กรณีศึกษาจากบทคามผลการศึกษาทางเภสัชจลนศาสตร์และทางคลินิกที่เกี่ยวข้อง รวมถึงการศึกษาทางชีววัตถุ

ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2567

รายวิชานี้เป็นการศึกษาการใช้ยาและแนวทางการรักษาที่เหมาะสมกับภาวะโรคเรื้อรังทางอายุรกรรมต่างๆ เช่น โรคทางระบบหัวใจและหลอดเลือด โรคทางระบบทางเดินหายใจ โรคติดเชื้อในระบบหายใจและทางเดินปัสสาวะ โดยการค้นหา แก้ไขปัญหาที่เกี่ยวกับการใช้ยา และการให้คำปรึกษาด้านยา ซึ่งศึกษาจากกรณีศึกษา และเน้นการบูรณาการความรู้ทางเภสัชวิทยา เคมีของยา และผลิตภัณฑ์ยา สำหรับเลือกยาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย โดยคำนึงถึงการใช้ยาและผลิตภัณฑ์สุขภาพอย่างสมเหตุผล

การฝึกปฏิบัติงานบริบาลทางเภสัชกรรมเพื่อให้เกิดความชำนาญในการดูแลสุขภาพและการป้องกันโรคในชุมชนและประชาชนทั่วไป ค้นหาปัญหาทางด้านการใช้ยา และเสนอแนะแนวทางแก้ไขปัญหาด้านการใช้ยาในผู้ป่วยเรื้อรังในชุมชน การทำงานร่วมกับแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์อื่น ๆ

การใช้ยาและแนวทางการรักษาที่เหมาะสมกับภาวะโรคต่างๆ ที่มีความซับซ้อนมากขึ้น โรคทางจิตเวชและประสาทวิทยา โรคในผู้ป่วยเด็ก และสตรีมีครรภ์โดยพิจารณาจากหลักฐานเชิงประจักษ์ การค้นหา แก้ไขปัญหาที่เกี่ยวกับการใช้ยา และการให้คำปรึกษาด้านยา โดยศึกษาจากกรณีศึกษา และเน้นการบูรณาการความรู้ทางเภสัชวิทยา เคมีของยา และผลิตภัณฑ์ยา โดยนำมาใช้ในการเลือกยาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วยแต่ละราย และคำนึงถึงการใช้ยาอย่างสมเหตุผล    

ภภน 557 - PCP 557 Healthcare Institutional Quality Assurance ปีการศึกษา 2567 ภาคการศึกษาต้น

การให้คำปรึกษาด้านการใช้ยาใน CKD clinic หรือ HIV clinic และการประเมินวรรณกรรมทางคลินิก นำมารใช้ในการแก้ไขปัญหาการใช้ยาในทางอายุรกรรมแก่ผู้ปวยแต่ละราย การทำงานร่วมกบบุคลากรทางการแพทย์อื่นๆ หรือแก้ไขปัญหาเชิงระบบยาในห้องจ่ายยาผู้ป่วยนอก

ปฏิบัติการจากสถานการณ์จำลองการเลือกยา การจัดเตรียมยา การเขียนฉลากยา ตรวจสอบความถูกต้อง การแนะนำการใช้ยาและยาเทคนิคพิเศษ และผลิตภัณฑ์สุขภาพในผู้ป่วย ที่เน้นการพิจารณาสภาวะทางคลินิกโรคหวัด ไอ เจ็บคอ และไข้ และคัดกรองผู้ป่วยเสี่ยงส่งต่อไปยังสถานพยาบาล รวมถึงมีแนวคิดการให้บริบาลทางเภสัชกรรมแก่ผู้ป่วยที่รับบริการติดตามดูแลรักษาที่บ้าน (Home pharmaceutical care) โดยคำนึงถึงหลักการเลือกใช้ยาอย่างสมเหตุผล และอภิปรายกรณีศึกษาที่เกี่ยวข้องกับจรรยาบรรณและกฎหมายวิชาชีพ

การฝึกปฏิบัติงานทางเภสัชกรรมด้านการดูแลผู้ป่วยที่ใช้ยาที่มีช่วงการรักษาแคบ เน้นการประยุกต์เหตุผลทางเภสัชจลนศาสตร์ในผู้ป่วยที่มีสภาวะทางพยาธิสรีรวิทยาต่างๆ กัน การปรับแผนกำหนดการใช้ยาให้ได้ผลการรักษาและความปลอดภัยสูงสุด การทำงานร่วมกับบุคลากรทางการแพทย์อื่นๆ 

การฝึกปฏิบัติงานบริบาลทางเภสัชกรรมในผู้ป่วย เน้นทักษะการติดตามอาการไม่พึงประสงค์ของการใช้ยาหรือผลิตภัณฑ์สุขภาพ รวมท้ังอาจมีการให้บริการเภสัชสนเทศที่ถูกต้อง ประยุกต์ตวามรู้ทางเภสัชวิทยา เภสัชกรรม เภสัชบำบัด พิษวิทยาและอื่นๆ โดยด้านการติดตามอาการไม่พึงประสงค์ มีการสัมภาษณ์ผู้ป่วย วิเคราะห์สาเหตุการเกิดโดยใช้แบบประเมินอาการไม่พึงประสงค์ Naranjo algorithm เสนอแนวทางการแก้ไขปัญหา และรายงานอาการไม่พึงประสงค์ให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ด้านเภสัชสนเทศ มีการวิเคราะห์คำถาม สืบค้นและประเมินเอกสารที่เกี่ยวข้อง สังเคราะห์และสรุปเป็นคำตอบและถกแถลงข้อมูลทางวิชาการ แีกทั้งเผยแพร่ข้อมูลที่มีประสิทธิภาพ ฝึกเขียนจดหมายข่าว รวมทั้งนำเสนอทางวิชาการ 

ระเบียบวิธีวิจัยและสถิติในแง่ความหมายของการวิจัย ประเภทการวิจัย ขั้นตอน ของการวิจัย การทบทวนวรรณกรรมและเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย การวิจัยเชิงพรรณนาแบบการ สำรวจและการออกแบบสอบถาม การวิจัยเชิงความสัมพันธ์และเชิงทดลอง การคำนวณขนาด ตัวอย่างของงานวิจัย การเขียนโครงร่างงานวิจัยและการนำเสนอ สถิติเชิงพรรณนาและอนุมาน เพื่อทดสอบสมมุติฐานทางสถิติและการประมาณค่าในประชากร รวมทั้งโปรแกรมที่ใช้ในการ วิเคราะห์ทางสถิติ การเขียนรายงานการวิจัยโดยใช้บทความที่เกี่ยวข้องและการฝึกปฏิบัติจริง